Ubat kolesterol alternatif, berkesankah?

Kolesterol tinggi menimbulkan kebimbangan kepada sesiapa saja yang menghidapinya kerana dikhuatiri berdepan dengan pelbagai komplikasi seperti berisiko mendapat serangan jantung.

Hakikatnya, kolesterol tinggi ini bukan hanya dideritai mereka yang berbadan gemuk atau obesiti, sebaliknya kurus juga tidak terkecuali.

Jika begitu keadaannya, bagi mereka yang tinggi kolesterol cuba ingin menurunkan, lalu sebilangan mereka percaya kolesterol tinggi ini boleh di atasi dengan mengambil pelbagai jenis ubat-ubatan sebagai alternatif rawatan termasuk yang dijual di pasaran.

Malah, ada pengeluar ubat alternatif mendakwa produk mereka mampu mengurangkan paras kolesterol antaranya ubat dengan rumusan berasaskan fitostrol daripada pokok pine.
Fitostrol adalah sejenis sterol tumbuhan yang mempunyai struktur kimia yang serupa dengan kolesterol dan didakwa boleh menghalang penyerapan kolesterol dari usus ke dalam aliran darah mengurangkan paras kolesterol jahat (LDL) dan meningkatkan paras kolesterol baik (HDL).

Justeru, adakah ia benar-benar berkesan mampu menurunkan kolesterol seperti yang didakwa dalam promosi mereka sebagai alternatif untuk melariskan produknya?

Fitostrol pokok pine ada kesan negatif

Mengulas mengenainya, aktivis perubatan yang juga Pengerusi Majlis Penasihat Pertubuhan Amal Perubatan Ibnu Sina Malaysia (PAPISMA), Dr Suhazeli Abdullah, berkata fitostrol pokok pine mungkin mempunyai kesan positif terhadap kolesterol namun, ia bukan ubat yang disahkan pihak berkuasa kesihatan.

Katanya, lebih membimbangkan ubat fitostrol pokok pine mungkin mempunyai kesan sampingan seperti cirit-birit, sakit perut, loya dan alahan.

Justeru, beliau berkata, mereka yang mengambil ubat berasaskan sterol tumbuhan itu seharusnya berhati-hati.

“Sebagai doktor perubatan, saya juga tidak mengesahkan dan mengesyorkan pesakit mengambil ekstrak fitostrol daripada pokok pine, walaupun hari ini ada ramai yang menjual produk berkaitannya dan mempromosi ubat itu selamat dan berkesan.

“Perlu diingatkan, walaupun ada beberapa kajian menunjukkan bahawa fitostrol pokok pine mempunyai kesan yang menggalakkan terhadap kolesterol, ia tidak bermakna berkesan dan selamat digunakan kepada semua orang,” katanya.

Beberapa kajian berkaitan sterol tumbuhan

Dr Suhazeli berkata, ada beberapa kajian saintifik mengenai sterol tumbuhan dan kesan fitostrol pokok pine yang didakwa boleh menurunkan kadar kolesterol.

Antaranya, kajian kesan pengambilan fitostrol pokok pine terhadap kolesterol serum dan lipoprotein dilakukan terhadap orang dewasa yang sihat

“Kajian itu membabitkan 83 peserta yang dibahagikan kepada dua kumpulan, iaitu kumpulan kawalan mengambil plasebo dan kumpulan rawatan yang mengambil 1.5 gram fitostrol pokok pine sehari selama 8 minggu.

“Hasil kajian itu menunjukkan fitostrol pokok pine menurunkan paras kolesterol LDL sebanyak 9.4 peratus dan meningkatkan paras kolesterol HDL sebanyak 4.5 peratus berbanding dengan plasebo.

“Satu lagi kajian, iaitu membabitkan pengaruh fitostrol pokok pine terhadap profil lipid plasma dan aktiviti antioksidan pada tikus yang diaruh (dicetuskan) hiperkolesterolemia.

“Kajian itu menggunakan 40 ekor tikus yang dibahagikan kepada empat kumpulan iaitu kumpulan normal, kumpulan hiperkolesterolemia, kumpulan hiperkolesterolemia + 0.5 peratus fitostrol, dan kumpulan hiperkolesterolemia + 1 peratus fitostrol pokok pine.

“Hasil kajian itu menunjukkan fitostrol pokok pine menurunkan paras kolesterol total, trigliserida, LDL serta VLDL meningkatkan paras HDL dan aktiviti antioksidan pada tikus yang diaruh hiperkolesterolemia,” katanya.

Dalam satu lagi kajian lain pula, Dr Suhazeli berkata, kajian perbandingan antara kesan fitostrol pokok pine dan minyak zaitun terhadap profil lipid serum pada orang dewasa dengan hiperlipidemia ringan turut dilakukan saintis.

“Kajian ini membabitkan 60 peserta yang dibahagikan kepada tiga kumpulan rawatan, iaitu kumpulan plasebo, kumpulan minyak zaitun (25 mililiter sehari) dan kumpulan fitostrol pokok pine (1.8 g sehari).

“Hasil kajian ini menunjukkan kedua-dua minyak zaitun dan fitostrol pokok pine menurunkan paras kolesterol total, LDL serta rasio LDL/HDL, tetapi tidak ada perbezaan yang signifikan antara kedua-dua rawatan,” katanya.

Beliau berkata, walaupun berdasarkan semua kajian di atas itu menunjukkan bahawa fitostrol pokok pine mempunyai kesan yang menggalakkan terhadap kolesterol, namun tidak bermakna ia berkesan dan selamat digunakan oleh semua orang.

“Kajian sedemikian juga mempunyai kelemahan dan batasan antaranya, jumlah peserta yang kecil dan tempoh kajian pendek yang boleh mengurangkan kebolehpercayaan dan kebolehgeneralisasian hasil kajian.

“Malah ia juga tiada kawalan plasebo yang buta ganda (double blind control study), yang meningkatkan risiko bias pengaruh dan pengukuran tidak seimbang; serta ketiadaan pengambilan kira faktor lain yang boleh mempengaruhi paras kolesterol seseorang, seperti umur, jantina, genetik, gaya hidup dan ubat-ubat lain.

“Selain itu, ia tiada pengukuran kesan jangka panjang dan jangka pendek fitostrol pokok pine terhadap fungsi hati, buah pinggang dan hormon; malah tiada kajian mengenai interaksi fitostrol pokok pine dengan ubat-ubat lain dan makanan,” katanya.

Jangan terpedaya kempen sterol tumbuhan

Justeru, Dr Suhazeli menasihati orang ramai agar tidak mudah terpedaya dengan sebarang kempen menggunakan ubat berasaskan sterol tumbuhan memandangkan di hospital atau klinik kesihatan tidak menggunakan fitostrol pokok pine untuk rawatan penyakit kolesterol.

“Sebabnya, ia tiada bukti saintifik yang kukuh dan konsisten, malah kemungkinan kesan sampingan dan interaksi dengan ubat-ubat lain yang tidak diketahui,.

“Ia mungkin menyebabkan cirit-birit, sakit perut, loya, alahan, atau gangguan pada fungsi hati, buah pinggang dan hormon. Malah mungkin bertindak balas dengan ubat-ubat lain yang menjejaskan kolesterol seperti statin, ezetimibe, fibrat dan niasin.

“Gunalah ubat-ubat moden yang sudah terbukti berkesan dan selamat melalui ujian klinikal yang ketat serta meluas,” katanya. BH

Ubat kolesterol alternatif, berkesankah?

Baca Artikel Menarik: